Altijd moe wakker worden, terwijl je toch denkt genoeg te slapen — herkenbaar? Je bent niet de enige, echt. M’n collega zei laatst dat ze soms vijf keer koffie moet nemen om door de dag te komen, terwijl ze toch volgens haar eigen zeggen ‘gewoon gezond leeft’. Misschien zit het niet alleen in slaaptekort, maar ook in dingen waar je nauwelijks aan denkt.
In deze post duik ik in een paar verrassende oorzaken van vermoeidheid die ik zelf pas ontdekte nadat ik maanden prutste met energieproblemen. Spoiler: niet altijd ligt het aan het aantal uren onder de wol.
1. Je lichaam zegt: stress en burn-out
Wat niemand je altijd vertelt: vermoeidheid is vaak een signaal van je hersenen. Stress knabbelt langzaam aan je energievoorraad. Zelfs als je denkt ‘het valt mee’ — mijn moeder zou zeggen: onderschat het nooit. In Nederland wordt overwerk flink onderschat, vooral buiten de randstad. Collega’s uit Amsterdam bukken zich er wat makkelijker onder dan bijvoorbeeld in kleinere steden waar alles nét wat rustiger lijkt, maar ook daar speelt het.
Als je altijd ‘aan’ staat, is het lijf gewoon op een gegeven moment uitgeput. Probeer eens bewust 10 minuten per dag te ademen, of wandel een blokje om zonder naar je telefoon te kijken. Klinkt suf, maar het kan helpen.
2. Te weinig daglicht of beweging
Vorig najaar merkte ik dat mijn moeheid vooral omsloeg in winterdip. Minder zonlicht betekent minder vitamine D—en dat kan je flink depri en futloos maken. Vooral januari en februari zijn lastig, en ik ben niet de enige die dat voelt. Een collega van me uit Groningen vertelde dat hij zelfs een lamp koopt om dat te compenseren.
Daarnaast: als je dagen te stilzitten – thuiswerken scoret op dat vlak best slecht – daalt je energie. Beweging stimuleert je bloedsomloop en hersenactivatie. En nee, meteen naar de sportschool rennen is niet nodig. 20 minuten wandelen kan al wonderen doen.
3. Wat je eet (of niet eet) speelt een grotere rol dan je denkt
Dat café aan de hoek verkoopt tegenwoordig ook smoothies en salades — maar wist je dat snelle suikers en te weinig eiwitten je energieniveau enorm beïnvloeden? M’n buurman, een fan van “gezond snacken”, ontdekte na een tijdje dat zijn energie dip sneller kwam door overmatig suiker en koolhydraten ‘s middags. Grapje: chocola helpt even, maar daarna klapt je energie juist dicht.
Probeer regelmatig te eten, koolhydraten aan te vullen met goede vetten en eiwitten. Pindakaas op je boterham, of ontbijt met havermout en noten kan al een wereld van verschil maken.
4. Slaap moet je serieus nemen
Dit lijkt obvious, maar veel mensen onderschatten het effect van slechte slaapkwaliteit. Misschien lig je soms wakker door je telefoon, of stress over werk? Volgens slaapexperts, en ook de huisarts bij mij op de hoek, is het zelfs beter om minder lang te slapen maar wel diep, dan uren doezelen. Dus: scherm uit een uur voor bed, temperatuur wat lager, en geen zware maaltijd vlak voor je ogen dichtgaan. Probeer maar eens.
Wat kun je er nu direct aan doen?
- Investeer in daglicht: wandel elke dag even buiten, zeker in de winter.
- Houd je eetpatroon in de gaten: minder suiker, meer eiwitten en gezonde vetten.
- Let op je stressniveau en zoek eenvoudige ontspanning, zoals ademhalingsoefeningen.
- Verbeter je slaaproutine: ga op vaste tijden naar bed en gebruik geen scherm meer vlak voor het slapen.
Misschien lijkt het somber—gewoon moe zijn is vaak complexer dan een simpel ‘meer slapen’. Maar je kunt stap voor stap zelf meer grip krijgen. in ons chatgroepje op werk hebben we trouwens net een uitdaging gedaan: elke dag een kwartier wandelen buiten. Verrassend hoeveel beter je je dan gaat voelen, ook al was het koud.
Vertel eens, wat helpt jou om door die dip heen te komen? Of merk je zelf nog andere oorzaken? Ik ben benieuwd om te lezen hoe jij het aanpakt—misschien maakt het de dag van iemand anders ook wat lichter.